Diagnostisch onderzoek bij het AEC
Diagnostisch onderzoek naar een autismespectrumstoornis bestaat vooral uit gesprekken en observaties. Autisme is namelijk een gedragsdiagnose en kan dus niet gediagnosticeerd worden met (neuro)psychologische tests. Bij het onderzoek spreken we altijd de persoon zelf én een belangrijke ander zoals een broer of zus (ook wel ‘hetero-anamnese’ genoemd). We doen ook altijd aanvullend onderzoek, om in kaart te brengen of er naast of in plaats van autisme (ook) sprake is van één of meer andere diagnoses. Ook dit doen we vaak middels gesprekken, maar hierbij maken we ook gebruik van vragenlijsten en soms een intelligentie-onderzoek. Het diagnostisch traject wordt altijd afgesloten met een uitslaggesprek en enkele (of meer) behandelsessies.
Het onderzoek kan best veel van uw vragen en het betreft een intensief traject. Het is belangrijk om dit te realiseren en ervoor te zorgen dat u hier voldoende psychische en praktische ruimte voor hebt.

Hoe ziet het traject eruit?
De trajecten hebben meestal een duur van ongeveer 12 sessies van 45 minuten, omdat het gaat om zorg binnen de Specialistische GGZ. De helft of (vaak) meer van de afspraken betreffen het diagnostisch onderzoek en de laatste sessies zijn in het kader van de behandeling. De afspraken vinden meestal plaats op een vast moment (bijvoorbeeld 12 maandagen, van 8:45 tot 9:30). Verzetten is helaas niet mogelijk, omdat op andere tijden andere cliënten ingepland staan. Wel kan een deel van de afspraken online plaatsvinden. We vinden het belangrijk om u tijdens één van de eerste drie afspraken in Eemnes te zien, in het kader van de observaties. Verder is het de bedoeling dat bij afspraak 2, 3 en 4 iemand anders aanwezig is, die u goed kent. Dit kan bijvoorbeeld een broer of zus zijn. Het is belangrijk dat alle keren dezelfde persoon meekomt. 

De afspraak kan met één hulpverlener zijn, of met twee. De tweede persoon maakt gespreksaantekeningen op een laptop of op papier. Meestal wordt één van de afspraken besteed aan het invullen van vragenlijsten. Op dat moment is de hulpverlener aanwezig om u hierbij te begeleiden en het beantwoorden van eventuele vragen.
Tussentijds worden geen uitslagen gedeeld, dit gebeurt pas tijdens het uitslaggesprek. We hebben namelijk eerst een compleet en zo volledig mogelijk beeld nodig om definitieve uitspraken te kunnen doen.

Nadat u de uitslag van het diagnostisch onderzoek hebt gekregen, volgen de behandelgesprekken. In overleg wordt besloten wat het doel wordt van deze gesprekken. De gesprekken zijn meestal cognitief-gedragstherapeutisch van aard en er wordt vaak gebruik gemaakt van online behandelmodules (bijvoorbeeld van Therapieland). 

Wat kunt u van de verschillende afspraken verwachten?
Afspraak 1:
Dit is het intakegesprek. U kunt alleen komen, maar ook samen (net wat prettiger is). Tijdens deze afspraak worden, aan de hand van het door u ingevulde aanmeldformulier), uw klachten goed uitgevraagd. Op basis hiervan vormen we hypotheses over wat er zou kunnen spelen naast, of in plaats van autisme. 

Afspraak 2, 3 en 4
Tijdens deze afspraken vindt de anamnese en hetero-anamnese plaats. Het is dus de bedoeling dat u iemand meeneemt naar deze afspraken (let op: dit moet drie keer dezelfde persoon zijn). Iemand anders kan namelijk belangrijke aanvullende informatie geven en ziet dingen die u zelf misschien niet herkent. Het is belangrijk dat de andere persoon zo objectief mogelijk is. Als er bijvoorbeeld sprake is van relatieproblemen, dan kan dit de objectiviteit van de partner beïnvloeden (en soms ook van de persoon zelf). In die situatie is het advies om iemand anders te vragen (zoals een broer of zus). Denk van tevoren goed na over wie die belangrijke ander kan zijn. Het hoeft niet perse een familielid te zijn, het kan ook gaan om een vriend of vriendin, of een collega.

Afspraak 5, 6 en 7
Deze afspraken wisselen sterk van inhoud. Tijdens één van deze afspraken worden vragenlijsten afgenomen. De andere afspraken worden vaak besteed aan het onderzoeken van alternatieve hypotheses, zoals de aanwezigheid van ADHD of een persoonlijkheidsstoornis. Helaas is het niet altijd mogelijk om alle hypotheses te onderzoeken, we doen wat we kunnen. Eén van deze sessies kan ook worden besteed aan een gesprek met iemand anders die u goed kent, mocht de informatie uit afspraak 2, 3 en 4 nog onvoldoende duidelijk zijn. Soms nemen we een intelligentietest af tijdens één of twee van deze afspraken. Bij afspraak 3 wordt doorgaans besproken hoe de volgende afspraken eruit zullen zien. Soms gaat een onderzoek wat sneller en kan tijdens één van deze afspraken al de uitslag van worden besproken. Dan kan eerder worden gestart met de behandelsessies. 

Afspraak 8- 12
Deze afspraken kunnen sterk wisselen. Het kan zijn dat de meeste van deze afspraken nog nodig zijn voor de diagnostiek, maar het kan ook zijn dat in afspraak 8 de uitslag van het onderzoek wordt gegeven en de hierop volgende gesprekken aan behandeling worden besteed. De laatste twee afspraken zijn in principe in het kader van behandeling. 

Wat kunt u van het verslag verwachten?
Doordat de tijd voor verslaglegging is geminimaliseerd, is het niet meer mogelijk om een verslag te maken waarin we uitgebreid en aan de hand van voorbeelden uitleggen waarom we tot bepaalde conclusies komen. We hadden dit heel graag anders gezien, echter het zorgprestatiemodel sluit een dergelijke grondige manier van werken uit. Dit betekent dat we u op papier alleen een uitgebreide samenvatting, conclusie en adviezen kunnen meegeven. Verder is er geen of slechts zeer beperkte tijd om E-mails met extra informatie te lezen, het advies is om eventuele aanvullende informatie tijdens de afspraken te benoemen. De onderzoeker zal aangeven in hoeverre de informatie relevant is voor de onderzoeksvraag. Extra informatie vanuit E-mails zal ook niet worden toegevoegd aan het verslag, gezien de beperkte administratieve tijd.

De aantekeningen die tijdens de gesprekken (op papier of op de computer) worden gemaakt, vallen onder persoonlijke werkaantekeningen die niet tot het dossier behoren (conform artikel 15D van de wet aanvullende bepalingen verwerking persoonsgegevens in de zorg). Alleen een samenvatting hiervan zal in het verslag worden weergegeven.

Als er vragen zijn over het diagnostiekverslag, dan kunnen deze niet per E-mail gesteld worden. U kunt uw vragen wel stellen tijdens de behandelgesprekken. U kunt dan samen met uw hulpverlener beslissen waar u de tijd aan wilt besteden. Mochten er redenen zijn om het verslag aan te passen dan zal dit tijdens de sessies plaatsvinden.